Chuyện Nguyễn Trung Trực

Chuyện Nguyễn Trung Trực
Hôm trước post một bài viết cũ về Hà Tiên, đã định post thêm một entry về Nguyễn Trung Trực, nhưng làm biếng nên thôi. Hôm qua đi Tiền Giang về, uống từ trưa tới chiều nên về tới nhà xuống taxi thì đi vật vờ như khói, vào nhà nhìn qua blog thấy vài người vào chào, toàn lời ly biệt. Định post một entry để chào lại nhưng mệt quá chỉ viết bừa một chữ rồi đi ngủ, khuya dậy uông nước thấy đã có người vào comment, cả chỗ quick comment cũng có người vào từ biệt. Thôi thì lấy thủ làm công, còn cả một ngày nữa để chào nhau, cái entry ấy sẽ viết tiếp, ở đây cứ viết lại một chuyện ít người biết về NTT đã.

Năm 1988 đang là Giám đốc Bảo tàng Long An, nhận viết một bài trong quyển Địa chí Đồng Tháp Mười do chú Trần Bạch Đằng chủ biên nên đi Mộc Hóa, sáng ra về tới Tân An, vào Sở Văn hóa thì được lệnh chuẩn bị đi Kiên Giang với Giám đốc Sở và Phó Chủ tịch tỉnh dự hội thảo về NTT, vì là Trợ lý khoa học xã hội của Ban Giám đốc Sở nên không đi không được. Ba chân bốn cẳng phi về Sài Gòn xem lại tư liệu, hôm sau xuống Kiên Giang.

Vào hội thảo thấy không khí rất căng thẳng, tư liệu cũng năm cha ba mẹ...

Trước đó có lần vừa xuống Tân An thì thấy anh Lê Trung Khá bên khảo cổ đang ngồi ở quán nước ngoài Bảo tàng. Mời anh vào trong ngồi, gọi bưng nước vào xong hỏi đi đâu về ghé, anh nói vừa ở Kiên Giang về, là đi giám định bộ xương NTrT. Mới hỏi phát hiện được mộ NTT à, vụ này mới, anh đáp ông Sơn Nam chỉ một ngôi mộ trong khuôn viên Tòa Bố (dinh Chủ tỉnh thời Pháp) Rạch Giá, nói đó là mộ NTT, tỉnh nhờ tao xác minh để xây mộ, kế hỏi NTT chết năm bao nhiêu tuổi. Bèn nói theo Biên bản hỏi cung NTT của Piquet mà Paulin Vial trích lại thì khoảng 30, anh nói bộ xương tao giám định thì khoảng 50 tuổi trở lên. Trong lòng thầm hoảng sợ, hỏi vậy anh ký biên bản giám định xác nhận đó là bộ xương NTT à, anh cười nhạt nói có cho vàng tao cũng không ký, tao đâu có ngu. Thở phào nói vậy thì được rồi, nhưng sực nghĩ ra bèn hỏi thêm một câu NTT bị xử chém, xương cổ bộ xương ấy có bị gãy không, anh vỗ đùi la lên mày hay quá, bộ xương ấy không bị gãy xương cổ, vậy tao yên tâm rồi.

Nhưng tỉnh Kiên Giang vẫn cải táng bộ xương ấy, xây mộ NTT rất hoành tráng, có cả bảng đồng khắc tên ông này bổ nhát cuốc đầu tiên, ông kia bổ nhát cuốc thứ hai này nọ... Bởi vậy nên trong hội thảo phía chính quyền tỉnh cứ nói NTT chết năm 50 tuổi, biên bản của Pháp là xuyên tạc, ông không ra cho Pháp bắt mà đánh nhau tới cùng, bị thương mất máu kiệt sức ngất đi nên mới bị bắt, dĩ nhiên cũng có bằng chứng tức lời truyền thuyết trong dân gian vân vân. Tự nhiên ở tỉnh cũng có người phàn đối, nên cả chục tham luận đọc trước cứ như đao kiếm chạm nhau!

Trời đất ơi!

Hội ý với Giám đốc Sở Văn hóa là anh Nguyễn Đức Lưu, anh nói chuyện này phức tạp lắm, lát nữa mày đại diện Sở phát biểu thì cẩn thận đấy, nhưng tùy mày thôi. Cười nhạt nói tôi mang đủ đạn mà, anh nói vậy thì để tôi bắn cho anh coi.

Lúc lên phát biểu, nói tới đâu chìa tư liệu ra tới đó, chữ Pháp có chữ Hán có, cũng ráng cong lưỡi đọc mấy câu tiếng Pháp, đại khái nói là không có vụ biên bản Pháp xuyên tạc, NTT ra cho giặc bắt là để bảo vệ các nghĩa quân theo ông, và quả thật Huỳnh Văn Tấn đã không làm khó dễ số nghĩa quân ấy sau khi bắt được NTT. Cũng nói NTT là thủ lãnh nghĩa quân đầu tiên ở Nam Kỳ đốt được tàu Pháp, còn là thủ lãnh nghĩa quân duy nhất chiếm được một trung tâm hành chính cấp tỉnh bị Pháp đánh chiếm, nếu muốn xuyên tạc thì người Pháp phải viết ông nhiều tuổi hơn, chứ thua một người trẻ tuổi thì quê hơn này nọ. Đặc biệt nhấn mạnh rằng không nên lấy đạo đức cách mạng hiện nay để đánh giá Nguyễn Trung Trực, Hoàng Diệu để mất Hà Nội treo cổ tự tử cũng là theo hệ chuẩn giá trị đương thời đấy, đừng khinh bạc tiền nhân quá mới nên. Tới hai câu thơ của Huỳnh Mẫn Đạt "Hỏa hồng Nhựt Tảo oanh thiên địa, Kiếm bạch Kiên Giang khốc quỷ thần" thì nêu ra con đường sai lạc từ bạch (trắng) qua bạc (loáng trắng) rồi bạt (tuốt) về văn bản học. Thấy cử tọa tròn mắt, càng thêm hung hăng, còn phụ đề thêm là Trương Gia Mô đã gặp Huỳnh Mẫn Đạt chép lại bài thơ đó, theo thế thứ thì Trương Gia Mô là ông cố Trương Gia Triều, Trương Gia Triều làm thơ ký tên là Hưởng Triều để nịnh vợ, viết văn ký tên là Nguyễn Hiểu Trường, viết kịch bản phim ký tên cháu ngoại là Nguyễn Trương Thiên Lý, viết chính luận ký tên là Trần Bạch Đằng, nhiều người vẫn gọi là ông Tư Ánh. Tóm lại là sau buổi sáng thì cả thị xã Rạch Giá đồn ầm lên về gã Trợ lý khoa học xã hội của Sở Văn hóa Long An, chữ Hán rành một cây còn tiếng Tây nói như gió (!), chuyện gì cũng biết, một gã phóng viên báo tỉnh cũng vào xin phỏng vấn này nọ. Thì tự nhiên là từ chối, chỉ nói một câu là các anh không đăng nổi ý tôi đâu, đi uống rượu với nhau thì được. Hôm sau Ban Tuyên huấn tỉnh mời lên tổng kết hội thảo về mặt khoa học, cũng chỉ nói Hội thảo đã làm sáng tỏ thêm nhiều nghi vấn về tư liệu lịch sử chứ nói chung không có phát hiện gì mới, tuy nhiên đây cũng là một dịp tốt để chúng ta xem xét lại quan điểm lịch sử của mình vân vân, đại khái thế.

Tối hôm ấy liên hoan tổng kết hội thảo, có ít nhất một trăm người bước qua mời cụng ly, uống cả trăm ly bia, bây giờ nghĩ lại vẫn còn thấy nóng lạnh.

Nhưng hơn hai mươi năm rồi, ngôi mộ NTT có bộ xương không gãy xương cổ vẫn còn đó, đến ngày kỷ niệm vẫn nghi ngút khói hương...

Tháng 7. 2009


Monday July 13, 2009 - 04:08am (ICT)

Next Post: Entry 189

Previous Post: Ta chào ta giữa cõi này

Comments(8 total) Post a CommentQuỳnh… Offline "Đừng khinh bạc tiền nhân quá mới nên".

Em đọc câu trên của tiên sinh mà thấy giật mình.

Em xin kể chuyện lạc đề một chút.
Có lần về Châu Đốc đi cúng vía Bà, em chen chúc ngộp thở trong đám đông cả ngàn người.
Sì sụp vái lạy van xin (mông và lưng của thiên hạ) xong. Em mới tà tà đi qua lăng mộ của ông Thoại Ngọc Hầu. Bên này thì vắng lắm! Rất ít người vào thắp cho ông nén nhang tưởng nhớ và biết ơn.

Mình đã nhiều lần phạm lỗi "khinh bạc tiền nhân".



Monday July 13, 2009 - 07:56am (ICT)
Quỳnh… Offline Rốt cuộc rồi bộ xương có vết gãy ở cổ đã tan theo cát bụi nơi nào?

Một vài trong hàng trăm ly bia kia có còn nhớ chút gì từ bài tham luận ấy chăng!



Monday July 13, 2009 - 08:01am (ICT)
bacha… Offline IM Yahoo đóng cửa làm sao còn đọc được những chuyện lý thú của đại huynh nửa ,xin cám ơn anh thật nhiều, một bạn đọc trên blog của anh,những tâm sự của anh thật dể đi vào lòng người,kính.

Sunday July 12, 2009 - 09:58pm (EDT)
tumi n Offline thời gian cũng còn được chút ít, em nghĩ thế, anh nói thêm điều gì nữa đi ,,,,

Monday July 13, 2009 - 02:01am (EDT)
AQ Offline IM Hình hủ dưa chuột có con thằn lằn, rất độc ... đáo !
Người ta cứ nghĩ mình làm cách mạng là có quyền xuyên tạc lịch sử, nếu không có những người giàu tâm huyết, thì không biết con cháu sau này sẽ học lịch sử theo quan điểm nào.

Monday July 13, 2009 - 02:03pm (ICT)
Hoàng… Offline IM Lạy chúa!

Monday July 13, 2009 - 06:48pm (ICT)
8Fieu Offline Năm 1988 đang là Giám đốc Bảo tàng Long An
Gio Chot, tu khai ly lich, hihi

Monday July 13, 2009 - 08:55pm (ICT)
trục … Offline Các vị : Xin cám ơn.

Monday July 13, 2009 - 10:45pm (ICT)